Uncategorized

Odsłonięcie pomnika Mieczysława Woronieckiego

Patriotyczna uroczystość w Brzostku, odsłonięcie pomnika księcia pułkownika Mieczysława Woronieckiego, bohatera Węgierskiej Wiosny Ludów 1848 – 1849 z udziałem przedstawicieli Stowarzyszenia Portius.

W niedzielę, 4 października 2015 roku, w miejscowości Brzostek na Podkarpaciu, odbyła się piękna i bardzo patriotyczna uroczystość odsłonięcia pomnika upamiętniającego uczestników powstań narodowowyzwoleńczych XIX w. i księcia pułkownika Mieczysława Woronieckiego. Pomnik upamiętniający uczestników powstań narodowych został zbudowany w Brzostku jesienią 2014 r. staraniem Towarzystwa Miłośników Ziemi Brzosteckiej. Inicjatorem i koordynatorem inwestycji był ks. prof. dr hab. Bogdan Stanaszek z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Realizację przedsięwzięcia wspierał Społeczny Komitet Budowy Pomnika, którego przewodniczącym był Wojciech Grzesiakowski, więzień polityczny z okresu stalinowskiego. Pomoc okazał Urząd Miejski w Brzostku. Prace zostały sfinansowane ze środków unijnych oraz ze składek mieszkańców.
Na tę uroczystość zostaliśmy zaproszenie przez Panią dr. hab. Adriennę Körmendy – Konsula Generalnego Węgier z Krakowa oraz prof. Istvána Kovácsa. Przypuszczam, że głównym sprawcą tej uroczystości był jednak właśnie nasz przyjaciel prof. István Kovács, który w swych książkach nadał blask i przywrócił pamięć o księciu Woronieckim z Ziemi Brzosteckiej, bohaterze Węgier i Polski. W uroczystości wzięli udział wybitni goście : Pani Konsul Generalna Węgier dr Adrienna Körmendy, były Konsul Generalny Republiki Węgierskiej, pisarz, poeta i historyk prof. István Kovács, liczna delegacja Uniwersytetu Budapeszteńskiego, przedstawiciele lokalnej społeczności w tym Urzędu Gminy Brzostek z burmistrzem Leszkiem Bieńkiem i księdzem regionalistą prof. dr Bogdanem Stanaszkiem. Urząd Marszałkowski reprezentowała Wicemarszałek Maria Kurowska a Parlament RP poseł Jan Bury. Byli przedstawiciele Wojska Polskiego, oraz Orkiestry Wojskowe 20 pułku Ułanów z Wierzowic, Straży Pożarnej a także członkowie naszego Stowarzyszenia Portius. Uroczystość odsłonięcia pomnika miała wyjątkową oprawę połączoną z wysłuchaniem hymnów państwowych, wystąpieniami zaproszonych gości, składaniem kwiatów i wieńców oraz wspólnych pamiątkowych fotografii. Po oficjalnych uroczystościach odbył się koncert w sali widowiskowej pobliskiego Domu Kultury i wspólny obiad.

Pomnik ma kształt obelisku, na którym wyryto nazwiska uczestników Powstania Krakowskiego, Wiosny Ludów i Powstania Styczniowego, związanych z okolicami Brzostku.

Książę Mieczysław Woroniecki, pochodzący z pobliskiej wioski Skurowa, urodził się 7 marca 1825 r. W 1841 roku wstąpił do 3 pułku artylerii austriackiej ( liczył wówczas 16 lat ) W Pułku Dragonów im. Arcyksięcia Jana uzyskał stopień podporucznika. Wiosną 1848 r. często bywał w Peszcie, gdzie odwiedzał słynną kawiarnię Pilvaxa. Gromadziła się tam rewolucyjna młodzież i tam zapewne poznał Sándora Petöfiego, późniejszego adiutanta gen. Józefa Bema. W lipcu 1848 roku złożył dymisję w swoim pułku i przeszedł na służbę do 1 batalionu honwedów. Po kampanii wojskowej w Serbii, na początku sierpnia udał się do Pesztu, gdzie uzyskał zgodę na formowanie 250 osobowego oddziału strzelców i na jego czele odniósł piękne zwycięstwo 16 sierpnia w bitwie pod Perlasem. Po tym sukcesie imię jego stało się znane na całych Węgrzech. Na walkach z wrogami Węgier minął mu cały 1848 rok. Po obronie Siedmiogrodu, gdzie odznaczył się męstwem, 6 marca 1849 roku gen. Józef Bem mianował go dowódcą i organizatorem polskiej dywizji konnej, która miała powstać w Szamosújvár. Potem pełnił też rolę adiutanta dowódcy IX Korpusu. Sławił się bohaterstwem w bitwie pod Nowym Segedynem za co 3 sierpnia 1849 roku odznaczono go Orderem Zasługi III klasy. Dwa dni później został skrycie pojmany przez Austriaków i stanął przed Trybunałem Wojskowym, który skazał go na śmierć. W przeddzień wykonania wyroku Woroniecki ożenił się z nauczycielką z Pesztu Amalią Schweighofer, wypełniając w ten sposób swą wcześniejszą obietnicę. 20 października 1849 r. został powieszony. Pod szubienicą krzyknął: „Bóg z tobą piękny świecie, umieram chętnie, tylko niech Węgrzy zwyciężą”. Liczył wówczas zaledwie 24 lata. Dla Węgrów książę pułkownik Mieczysław Woroniecki jest bohaterem narodowym i wzorem wychowania patriotycznego młodzieży. W 1877 r. na jego grobie, na cmentarzu Kerepesi w Budapeszcie, postawiono pomnik, którego budowę sfinansowano ze zbiórki publicznej. Studenci Uniwersytetu w Budapeszcie każdego roku, w rocznicę jego śmieci, składają kwiaty pod tym pomnikiem. Dla Węgrów jest drugą po gen. Józefie Bemie postacią Węgierskiej Wiosny Ludów.

Pomnik w Brzostku poświęcił ks. Marek Marcićkiewicz, proboszcz sanktuarium Matki Bożej w Przeczycy, gdzie został ochrzczony Mieczysław Woroniecki. W tamtejszym neogotyckim kościele zachowała się XVII-wieczna chrzcielnica, a na plebanii metryka chrztu bohatera Węgierskiej Wiosny Ludów.

Film z przebiegu uroczystości znajduje się tutaj.