„Życie na krawędzi” – Henryk Sławik i József Antall senior czyli Prezentacja filmu autorstwa Grzegorza Łubczyka , b. Ambasadora RP w Budapeszcie.
Był poniedziałek 09 marca 2015 roku. W auli Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Pigonia w Krośnie rozpoczęło się spotkanie z Panem Grzegorzem Łubczykiem, byłym Ambasadorem RP na Węgrzech, pisarzem i dokumentalistą filmowym. Przyjechał do Krosna aby zaprezentować swój najnowszy fabularyzowany film dokumentalny prezentujący niezwykłą historię dwóch Przyjaciół Węgra i Polaka, którzy dokonali dzieła , wpisującego ich na najwyższy piedestał patriotyzmu, przyjaźni i oddania się w ratowaniu ludzi przed niemieckim terrorem w czasach II wojny światowej. Wtedy Henryk Sławik przebywając z polskimi uchodźcami na terenie Królestwa Węgier piastował stanowisko prezesa Komitetu Obywatelskiego do Spraw Opieki nad Polskimi Uchodźcami Wojennymi , a József Antall był oddanym opiekunem Polaków z ramienia Władz Węgierskich. Ten piękny dokument filmowy dofinansowany został przez Urząd ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych a patronat honorowy nad nim objęli Prezydenci Polski i Węgier – Bronisław Komorowski i János Áder. Grzegorz Łubczyk wielokrotnie gościł w Krośnie prezentując swoje książki i filmy, my zaś też byliśmy często zapraszani do Warszawy na różne ważne premiery i uroczystości , wszakże Pan Grzegorz Łubczyk jest honorowym członkiem Stowarzyszenia Portius. Spotkanie z Panem Grzegorzem Łubczykiem i prezentację filmu przygotowaliśmy wspólnie z Państwową Wyższą Szkołą Zawodową oraz Towarzystwem Przyjaźni Polsko Węgierskiej.
Przybyłych na spotkanie i projekcję filmu przywitał Rektor PWSZ w Krośnie prof. Grzegorz Przebinda. Więcej o zaproszonym gościu powiedział prof. Władysław Witalisz, Prezes Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Węgierskiej przy PWSZ. Jako trzeci oficjalnie witający wystąpił Pan Zbigniew Ungeheuer Prezes Stowarzyszenia Portius przypominając o odsłoniętej przez stowarzyszenie dnia 20 września 2014 r. tablicy pamiątkowej w miejscowości Sárospatak na Węgrzech. Napis na tablicy w dwóch językach głosi : W hołdzie Narodowi Węgierskiemu za otoczenie opieką 140 tysięcy polskich żołnierzy i uchodźców cywilnych w latach II wojny światowej – wdzięczni Polacy.
O samym filmie i tamtych trudnych czasach wojny, holokaustu i ogólnego terroru opowiadał Pan Grzegorz Łubczyk. Główne role fabularyzowane w filmie grają znakomici polscy aktorzy – Henryka Sławika ( Krzysztof Globisz ) a Józsefa Antalla ( Olgiert Łukaszewicz ), głos narratora należy do Piotra Fronczewskiego. Sceny fabularyzowane zajmują 25 minut w 70 minutowym filmie.
„Życie na krawędzi” – zapowiedź
Film pokazuje dokonania dwóch wspaniałych ludzi : Henryka Sławika i Józsefa Antalla seniora, na terenie Królestwa Węgier, w czasie II wojny światowej,. Henryk Sławik, z pochodzenia Ślązak, jako przedstawiciel Rządu RP na Wychodźstwie otoczył na Węgrzech wzorową opieką dziesiątki tysięcy polskich uchodźców. Nie opuścił ich również po zajęciu w marcu 1944 roku Węgier przez Niemców. Pomimo że posiadał dla siebie , swojej żony i córki wizy szwajcarskie i mógł wyjechać, sam pozostał. Ten niezwykły Patriota i Bohater uratował życie też wielu tysiącom polskich Żydów, stając się jednym z najważniejszych „Sprawiedliwych wśród Narodów Świata”. Nie zawahał się On oddać swojego życia za węgierskiego przyjaciela i urzędowego partnera – Józsefa Antalla seniora. Zamordowany został w obozie w Mauthausen pod koniec sierpnia 1944 roku. Partnerem dla Sławika w ratowaniu polskich uchodźców był József Antall senior. To ten z Węgrów, któremu my Polacy tak wiele zawdzięczamy. Jego wyjątkowo przyjazny i opiekuńczy stosunek do naszych Rodaków sprawił, że nazywano go „ Ojczulkiem Polaków”. Jego oddanie dla sprawy polskich uchodźców wojskowych i cywilnych we współpracy z Henrykiem Sławikiem są pięknym przykładem braterstwa Polaków i Węgrów nawet w zagrożeniu śmiercią. Prezentowany film „ Życie na krawędzi” oddał te wszystkie święte wartości. Gdy się skończyła jego projekcja nastała długa, bardzo długa cisza a w oczach większości mężczyzn widać było błyski łez. Braterstwo, Przyjaźń, Honor i umiłowanie Ojczyzny – to jedno z głównych przesłań tego fabularyzowanego dokumentu.
Film jest piękny i ujmujący. Doskonała gra aktorów w scenach fabularyzowanych. Świetnie zaprezentowała się dziewczynka Marysia Marciniak, jako Krysia, córka Sławika, zwłaszcza w ostatnim spotkaniu z ukrywającym się ojcem. Ważną rolę odgrywa też scena ze słynnego sierocińca dzieci żydowskich w Vacu nad Dunajem, które uczą się polskich modlitw jako dzieci sieroty polskich oficerów wojskowych. Po raz pierwszy w Polsce, w filmie tym, prezentowana jest stara węgierska kronika filmowa ukazująca autentyczne postacie Antalla i Sławika. W m-cu kwietniu br. film „ Życie na krawędzi” będzie miał swoją uroczystą premierę w Budapeszcie.
