X Jubileuszowy Festiwal Win Węgierskich im. Portiusa w Krośnie 31.08 – 2.09.2012 r.
Przygotowania do dziesiątego festiwalu rozpoczęły się już początkiem 2012 roku. Dla jednych dziesięć to dużo dla innych mało ale przygotować jubileuszowy festiwal, na który przyjdzie wiele tysięcy odwiedzających to bardzo duże przedsięwzięcie, biorąc pod uwagę, że nasze stowarzyszenie ma obecnie dziesięciu czynnych członków zwyczajnych. Ustalono, że festiwal odbędzie się w dniach od piątku 31 sierpnia do niedzieli 2 września 2012r. Opiekę nad festiwalem zapewniło Węgierskie Ministerstwo Rozwoju Rolnictwa oraz Ambasada Węgier.
W tym samym czasie, wzorem ubiegłych lat Urząd Miasta Krosna organizował „Karpackie Klimaty”. Zdecydowano, że festiwal odbędzie się na krośnieńskim Rynku a domki winiarskie zostały umieszczone zwyczajowo na jego wschodniej pierzei. Nawiązano współpracę z nowopowstałym Centrum Dziedzictwa Szkła, którego główną salę wystawową (dawne sale BWA) przeznaczono na miejsce spotkań z przybyłymi winiarzami oraz miejsce uroczystych degustacji win. Krzysztof Ducki opracował bardzo ciekawy plakat z trąbką, który stał się symbolem X festiwalu. Z węgierskiej miejscowości Tolcsva przywieziono na festiwal stare winiarskie urządzenia i narzędzia, które stworzyły oczekiwany klimat w sali degustacyjnej. W ogóle, sala degustacyjna odpowiednio udekorowana wyglądała imponująco. Było 70 miejsc siedzących, stół dla winiarza i tłumacza oraz prowadzących degustację członków Portiusa.
W rogu Sali było miejsce dla cygańskiego kwartetu Jonasa Gezy z Sáraspataku a obok głównego wejścia, przygotowano stoły na których ustawiano butelki z winami przygotowanymi do degustacji. Przyjechało pięciu węgierskich winiarzy reprezentujących trzy regiony winiarskie Krainy Bratanków: Tokaj, Eger i Balatonboglár. Krainę Tokaju promowali: Laszló Szilágyi reprezentujący „Szilágyi Pincészet és Borhaáz” z miejscowości Sátoraljaújhely, swoją degustację nazwał „Tokajska słodycz”. Drugim winiarzem z Tokaju był Richárd Hörcsik właściciel „Portius Pincé” z Hercegkút. Swoją degustację win nazwał: „Tokajski Rock and Roll”. Z krainy winiarskiej Eger również przybyło dwóch winiarzy. Byli to: mówiący znakomicie po polsku winiarz Attila Petrény reprezentujący ” Petrény Winery & Chateau Verpelet” i Zoltán Simkó, winiarz „Kőporos Borászat”. Attila częstował swoimi winami nazywając degustację „Burgundzka twarz Egeru”, Zoltán swoją degustację nazwał „Sekrety egerskich piwnic”. Piątym winiarzem przybyłym na nasz festiwal był Laszló Buzássy, który reprezentował region winiarski Balatonboglár. Swoją degustację wina z „Balatonllele Buzássy Pincé” nazwał „Zakończenie wakacji”. Jego degustacji towarzyszyła piękna diwa operetki Orsolya Ferencz, która solo śpiewała standardy muzyki węgierskiej.
W takcie uroczystych degustacji win węgierskich, uchwałą Zarządu, przyjęto do naszego Stowarzyszenia Portius nowych członków. Członkami Honorowymi Stowarzyszenia Portius zostali: burmistrz miasta Sárospatak – Janos Aros i wiceprezydent miasta Krosna – Bronisław Baran. Członkiem Zwyczajnym naszego stowarzyszenia został kanclerz Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Krośnie – Franciszek Tereszkiewicz. Wszyscy otrzymali pamiątkowe dyplomy i odznaki stowarzyszenia.
Niewątpliwym przebojem pięciu degustacji wspaniałych win, była oprawa muzyczna, którą tworzył kwartet cygańskich muzyków Jonasa Gezy, a w szczególności gra doskonałego cymbalisty. Wirtuoz ten na każdej degustacji grał solo na cymbałach wspaniałe utwory Fryderyka Chopina. Po każdym solowym jego koncercie zebrani na sali wstawali z miejsc i długo bili brawo. Wielu zebranych miało łzy w oczach.
Wśród dostojnych naszych gości należy wymienić przedstawiciela Parlamentu Węgierskiego dr. Richarda Hörcsika wraz z małżonką a także doradcę prezydenta R.P. prof. Romana Kuźniara, burmistrza Sárospatak Janosa Arosa, prezydentów miasta Krosna: Piotra Przytockiego, Bronisława Barana i Tomasza Solińskiego. Przybyli przedstawiciele nauki z bratnich węgierskich uczelni wśród nich dr Laszló Hegedus a także rektor PWSZ w Krośnie prof. Janusz Gruchała. Byli obecni również zacni przedstawiciele firm naftowych a wśród nich dyrektor Instytutu Nafty i Gazu prof. Jan Lubaś.
W sobotę, 01 września o godz. 15.30, w sali degustacyjnej Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie, odbyło się spotkanie z węgierskim historykiem, pisarzem i radcą ds. kultury Ambasady Węgierskiej w Warszawie Dr Imre Molnárem. Tytuł spotkania to „Wino węgierskie w literaturze polskiej i węgierskiej”. Pełna sala słuchaczy musiała również śpiewać stare sarmackie piosenki wielbiące w swej treści doskonałość Węgrzyna.
Atmosfera w Sali degustacyjnej nie odbiegała od atmosfery jaka panowała przy stoiskach i domkach winiarskich na płycie krośnieńskiego Rynku. Przez trzy dni rzesze turystów, często całe rodziny, bawiły się do późnych godzin nocnych popijając wino i jedząc smakołyki kuchni polskiej i węgierskiej.
W niedzielę 2 września odbył się jak co roku „Bieg o skarb Portiusa”. Krośnieński MOSiR zorganizował ten międzynarodowy bieg w kilku kategoriach wiekowych. Przedstawiciele Stowarzyszenia Portius uczestniczyli przy dekorowaniu zwycięzców i wręczaniu nagród.
Należy uznać, że X Jubileuszowy Festiwal Win Węgierskich im. Portiusa był chyba najbardziej udanym festiwalem i bez względnie zgromadził największą liczbę turystów z kraju i z zagranicy. Za organizację i stworzony klimat otrzymaliśmy wiele pochwał ustnych i pisemnych między innymi od konsula Stanów Zjednoczonych, który był gościem Karpackich Klimatów i naszego festiwalu. Bardzo udanie zakwitła współpraca z Centrum Dziedzictwa Szkła. Liczymy, że ta współpraca wprowadzi nowe wartości w działalność naszego stowarzyszenia. Na zakończenie tego artykułu pragniemy serdecznie podziękować wspierającym nas urzędom, organizacjom i przedsiębiorstwom, bez pomocy których nie bylibyśmy w stanie głosić starej krośnieńskiej tradycji „Węgierskiego Wina w Krośnieńskim Szkle”.
